Ken je dat liedje van ACDA en de Munnick? ‘Het regent zonnestralen’?
Het gaat over Herman. Herman had het wel zo’n beetje gehad met zijn leven in Nederland en besloot naar Frankrijk te vertrekken. Daar verkocht hij zijn auto, maar de man die hem gekocht had vloog ermee uit de bocht en kwam om. Door het bericht in het AD dacht iedereen dat Herman omgekomen was, waardoor hij feitelijk niet meer bestond. Hij kon vanaf dat moment doen met zijn leven wat hij wilde, maar die vrijheid viel hem rauw op zijn dak.
Twee maanden Zuid-Afrika
Inmiddels zijn we twee maanden in Zuid-Afrika en soms lijkt het of wij ook meer vrijheid hebben dan ons lief is. We maken ons daarover geen zorgen, maar in feite kunnen we hier alles worden, zijn en doen wat we willen. En da’s best veel.
Maar ook weer niet, want de Zuid-Afrikaanse overheid hanteert strenge regels voor immigranten. Tel daar een ongelofelijke bureaucratie bij op en soms lijken er meer papieren beren op de weg, dan dat er wegen zijn om te bereiden.
Laat me een voorbeeld geven!
Vorige week dacht ik (Igor) dat ik mijn telefoon had laten liggen in een hotel, waar we wat gedronken hadden. Uiteindelijk kwamen we daar pas ’s avonds rond een uur of tien achter. Dus wij het hotel bellen; het is een heel goed hotel dus daar gingen mensen als de wiedeweerga de banken waar we gezeten hadden, uitpluizen. Ze gingen zelfs zover dat ze de camerabeelden van de ruimte nakeken om te zien of we alle spulletjes meenamen na ons vertrek en of de gasten na ons de indruk wekten iets ‘gevonden’ te hebben. Niks van dat al, terwijl ‘VIND MIJN IPHONE’ duidelijk aangaf dat mijn telefoon daar zou liggen. Alleen wist ik dat ik het ding op vliegtuigmodus had gezet voor ik hem neerlegde en aan, met heeft diepe zakken in zijn vest, Marco gaf. Dus hoe betrouwbaar was die informatie nog?
Ondertussen belden we met VodaCom; het was inmiddels dik na elven en via een computersysteem konden we de SIM-kaart blokkeren. Ook de telefoon had ik inmiddels via Apple als ‘vermist’ opgegeven, zodat hij luid zou gaan piepen, wanneer iemand de telefoon weer van de vliegtuigmodus zou afhalen.
Die avond op bed konden we moeilijk slapen. Telefoon weg… wat zou ermee kunnen gebeuren? Plus alles waar we nog meer tegenaan liepen, maar daarover later meer in dit verhaal. Op een gegeven moment schrok ik wakker en maakte Marco ook wakker. Die deed de lamp aan, voelde onder zijn kussen en… daar lag de telefoon. Hij had hem in een onbewaakt ogenblik uit zijn vest gevist en onder het kussen gelegd zodat hij Susie kon knuffelen, die op bed op ons had liggen wachten. GOD ZIJ DANK! De telefoon was er nog. Nu was het nog zaak om de SIM weer te ontgrendelen.
Dus wij meteen weer met VodaCom gebeld. Omdat de computer ons niet kon helpen werden we om half één ’s nachts doorverbonden met een medewerker in een luidruchtig callcenter. Nu zijn de lijnen in Zuid-Afrika niet allemaal even helder en volgens mij werken medewerkers daar met een mondkapje op (duh), dus wij konden geen bal verstaan van de drie ‘beveiligingsvragen’ die de dame ons vanwege het protocol moest stellen om de SIM te kunnen ontgrendelen. Uiteindelijk was de poging niet succesvol en verwees ze ons door naar de VodaCom winkel in de buurt.
Daar arriveerde ik de volgende dag rond de middag. ‘Ik kom mijn iPhone ontgrendelen, want die heb ik gisteren als vermist opgegeven.’ En toen begon het: ‘Dan moet u dit formulier invullen en dat duurt het 24 tot 48 uur voor uw telefoon vrij wordt gegeven.’ Op het formulier zag ik het woord Blacklisting staan. Ik kon me nog vaag herinneren dat ik de SIM-kaart vergrendeld had, maar niet dat de telefoon ‘geblacklist’ was. Dus ik geef aan: ‘Moet dat echt? Kunnen jullie niet gewoon de SIM ontgrendelen?’
‘Nee meneer, SIM kaarten kunnen niet geblokkeerd worden; uw telefoon is in ‘blacklist’ en we moeten dat aanvragen via het hoofdkantoor.’
Dus ik begin braaf met het invullen van het formulier, zoals altijd hier met pen en papier, en bedenk me, terwijl ik de vragen lees, dat VodaCom helemaal niet weet wat voor telefoon ik heb. We kochten in Constantia een SIM-kaart met ons paspoort (en met geld natuurlijk) maar de telefoon is mijn eigen bezit en staat niet geregistreerd bij VodaCom. Ook moest ik een adres invullen en daarna vroeg de medewerker mij om een ‘proof of residence’; een bewijs dat je in Zuid-Afrika woont. Dat had ik natuurlijk niet, want we verblijven in een AirB&B, maar dan kun je nog wel een SIM-kaart kopen om te bellen!
Ik geef vervolgens aan dat ik geen ‘proof of residence’ heb en de medewerker zegt, dat hij de telefoon dan niet kan ontgrendelen. ‘Protocol’, gooit hij erachter aan, een woord dat voor mij als een rode lap op een stier werkt. Dus ik zeg: ‘Protocol, ammehoela!’, in mijn beste Engels natuurlijk… ‘Als ik met een camper door Zuid-Afrika wil reizen heb ik ook geen ‘proof of residence’, maar kan ik wel een SIM-kaart kopen!’ Daar had de man niet van terug, maar hij bleef van mening dat een SIM-kaart niet geblokkeerd kon zijn, dat mijn telefoon ‘blacklisted’ moest zijn en dat ik het formulier in moest vullen en moest terugkomen met een huurcontract en een kopie ID van de eigenaar van onze AirB&B.
Het stoom kwam inmiddels uit mijn oren, dus ik griste mijn paspoort van de balie, nam het half-ingevulde formulier mee en groette het team van VodaCom op een weinig NLP-verantwoorde wijze. Thuis aangekomen trof ik Marco niet thuis, hetgeen niet sfeerverhogend werkte. Hij was even lunch gaan halen en kwam vrolijk terug met heerlijkheden van de bakkerij naast ons adres hier. Mijn humeur stond nog niet op standje ‘heerlijkheden van de bakkerij’, dat kan ik je verzekeren. Ik besloot met zijn telefoon hetzelfde nummer als de avond ervoor te bellen, maar dan met oortjes in zodat de verstaanbaarheid beter zou zijn. Wederom contact met Tommy, de computer van VodaCom, maar ook Tommy kon onze antwoorden op de drie beveiligingsvragen niet goedrekenen. ‘Do you wish to talk to an agent?, say YES’. Dus ik zei ‘YES’ tegen de computer en ik werd doorverbonden met een heel vriendelijke dame. Voor de derde keer worstelen wij ons door de drie beveiligingsvragen heen, maar op één wisten we gewoon het antwoord niet meer: ‘How many AirTime did you buy in your last upgrade?’ Geen idee, dat stond niet op het bonnetje, dat we godzijdank nog bewaard hadden van de VodaCom winkel in Constantia. 2 Gigabyte data en beltijd (AirTime); maar hoeveel? Ik gokte: ‘Two hours’ en gaf meteen alle andere informatie die ik nog op het bonnetje kon vinden. En… de dame ging AKKOORD! Na dik 13 uur kon ik weer bellen en achteraf was het binnen vijf minuten geregeld.
Echter, in de VodaCom winkel wisten ze van niks, konden ze niks en mochten ze niks. Dat is iets waar we nog erg aan moeten wennen. ‘Computer says NO’ is hier echt heilig en de meeste mensen zijn niet bereid (lees: het is niet toegestaan door de manager) om hier verder te denken dan het protocol. Als de baas of de computer zegt: ‘Nee’, dan is het nee. En dan moet je als Nederlandse toerist/ immigrant als een leeuw onderhandelen, praten, zuchten en steunen voordat iemand ook maar één stap buiten het protocol wil doen, om je probleem heel eenvoudig op te lossen.
En zo verging het ook met de betaling van de nieuwe auto, die al op 25 april op de rekening van de garage stond, maar die ze op 28 april nog steeds niet gevonden hadden, waardoor wij onze auto niet meekregen. ‘I am not gonna leave without our car!’, was een uitspraak waar de manager van de garage niet erg van onder de indruk raakte. Na vier uur wachten kwam de verkoper, zijn manager deed verder niks… met het verlossende woord: ‘Is this your payment?’, terwijl hij een screenshot van de binnengekomen betalingen van 25 april op zijn Whatsapp liet zien. Een half uur later maakte de manager zijn verontschuldigingen en reden wij met de nieuwe auto de showroom uit. ‘I said I was not gonna leave without our car…’ lachte ik hem toe.
Hoe zijn de eerste weken verlopen?
De bovenstaande voorbeelden zijn gelukkig niet tekenend voor hoe het ons hier vergaat. We genieten met volle teugen! Als dit ‘herfst’ is, dan willen we nooit meer naar huis. Het is iedere dag zonnig en tussen de 18 en de 25 graden. Soms een buitje, soms wat wind, maar de meeste dagen zijn gevuld met zonneschijn.
Met de nieuwe auto op die Swartbergpas bij Oudtshoorn.
Steiger bij The Thatch House in Hermanus tijdens een van onze weekendjes weg
Onze Susie heeft het ontzettend naar haar zin hier!
In Montagu maakten we een ritje met de Cadillac van het eigenaar van het Country Hotel
Dit is Hout Baai. In dit plaatsje wonen we. De zee ziet er aanlokkelijk uit, maar is 12 graden.
We wonen in een geweldige AirB&B, met weinig luxe, maar met een tuin en twee lieve honden, Sila en Bo, waar Susie de hele dag druk mee bezig is. Ze jaagt eekhoorns achterna en ligt in de zon bij het zwembad of in haar stoel op de ‘stoep’ voor het huis, de tuin te overzien. De lieve schat is hier helemaal thuis en daarmee ook de baasjes.
Overdag werken we hard, maar in het weekend maken we leuke uitstapjes naar Kaapstad, maar ook naar Hermanus (waar de walvissen in de nazomer gespot kunnen worden), the Garden Route en Stellenbosch. Overal waar we komen loop je de meest fantastische tentjes binnen, vloeit de wijn, geuren de spijzen en is er super vriendelijk personeel, altijd in voor een grap en een grol. Je waant je hier af en toe in de zevende hemel.
Tussendoor bekijken we regelmatig panden om te kopen. Iedere locatie die we zien brengt weer nieuwe ideeën naar boven, maar als koper van een pand moet je hier erg op je hoede zijn. Makelaars verkopen hier alles wat los en vast zit en ze zijn niet aansprakelijk voor de leugens die ze erbij verkopen. Zoals een huis op een beveiligd estate waar guest housing niet is toegestaan, terwijl je tijdens de bezichtiging zegt dat dat je plan is, is geen probleem voor de makelaar. Uitzoeken of de bebouwing wel legaal gebouwd is, of er een technisch rapport is van het huis of of de grond van de tuin wel jouw eigendom is? Ze hebben geen idee of ze zwijgen als het graf. Dat kun je allemaal lekker zelf uitzoeken en dat wordt door de bureaucratie van de overheid aan de andere kant niet bepaald gemakkelijk gemaakt.
Welke keuzes hebben we zoal?
- Een guest house met 4 kamers?
Nee, dat is te klein om een business visum aan te vragen. - Een guest house met 10 kamers?
Dat kunnen we niet betalen en is ook niet helemaal ons plan! - Een guest house met 6 kamers?
Ja, maar dan moet je een vergunning aanvragen bij de gemeente, en tegen de tijd dat je die hebt is het huis al door een ander gekocht. - Een guest house met 3 kamers dan?
Ja, dat kan vergunningsvrij, maar dan moet je een andere business opzetten om een visum te krijgen en om überhaupt te kunnen rondkomen, iedere maand. - Geen guest house dan?
Ja, maar wat gaan we dan doen? - Een huis huren?
Ja, maar dan zitten we aan een maximum van een jaar, want anders kan de verhuurder je er niet meer uit krijgen.
Zucht… elk idee wat we hebben wordt op één of andere manier geblokkeerd door een regel, een protocol of ons budget. Iemand zei het al: ‘Zuid-Afrika is leuk als je heel veel geld hebt’, maar wij vinden Zuid-Afrika nog steeds heel leuk en we zien tal van successtory’s om ons heen van mensen die het hier met geduld en liefde voor elkaar hebben gekregen. Niet met een paar miljoen.
En geduld en liefde, daarmee leven wij in overvloed. Marco iets meer geduld dan ik, maar allá.
Hoe ervaren we het leven in Zuid-Afrika?
Wat ons dag in dag uit blij en gelukkig maakt is, hoe prachtig het hier is, hoe vriendelijk de meeste mensen en hoe goed het leven hier is. Zon, zee, lekker eten, leuke winkels, mooie omgeving en heel veel leven in de brouwerij. Het wemelt hier van de kansen en de mogelijkheden en je merkt aan alles dat Zuid-Afrika een land is van hoop en toekomst, belemmerd door een regering die van papierwinkels, corruptie, vriendjespolitiek, discriminatie, bureaucraten en gebrek aan digitalisering aan elkaar hangt.
Wij zien dat laatste echter als een voordeel; een niet-digitale overheid is als een lamgeslagen dronkaard. Altijd te laat, altijd verkeerd geïnformeerd. Handhaving wordt daardoor een wassen neus, hetgeen mensen creatief maakt om met de vele regels te spelen en hun eigen plan te trekken. Er is hier werkelijk een kerel, die je kunt bellen als je een verkeersboete hebt ontvangen en die start zo’n ingewikkelde procedure tegen de overheid, dat men meestal afziet van incasso. Hilarisch hoe bureaucratie mensen creatief maakt!
Dat gezegd hebbende, leven we hier in de zevende hemel. De scheiding tussen ‘big brother is watching you’ (waar we in Nederland veel last van hadden) en dat wat je doet in je eigen tijd op je eigen perceel in je eigen leven is hier veel groter. Je kunt hier dolgelukkig worden in je eigen wereldje en dat is precies waarom we hier naar toe gekomen zijn. Soms moet je dan even de strijd aan met de protocollen, maar als die weer voorbij is ben je lange tijd gevrijwaard van inspectie en handhaving. Heerlijk!
Hoe ziet onze toekomst eruit?
Wel… door de vele objecten die we nu zien en de vele ideeën die daarmee komen, slingeren we nog altijd van links naar rechts over de autobaan. Dan wordt het weer een guest house, dan een kringloopwinkel, een spiritueel centrum, een NLP instituut, toch een guest house, of alle drie tegelijk, dan huren en gewoon hier wonen zonder visum, dan weer terug naar Nederland en dan weer hier blijven tot het einde der tijden.
Kortom… we staan open voor dat wat er op ons pad komt en we ontdekken steeds meer dat we het pad wel in een richting kunnen sturen, maar niet kunnen bepalen hoe dat pad er klinker voor klinker uit komt te zien. En dat is eigenlijk wel zo fijn, want dat betekent dat we ons kunnen, mogen en zullen laten verrassen door dit land, waar de adem van Nelson Mandela nog altijd aanwezig is.
We hopen voor ons vertrek naar Nederland, begin juli, wel inzicht te krijgen in wat de vervolgstappen gaan worden, maar met een toeristenvisum dat je tot zes maanden kunt verlengen, houden we het hier op deze manier ook vast wel een paar jaar vol. We hebben een inkomen, we hebben werk, we hebben een dak boven ons hoofd, we hebben te eten en we hebben elkaar; da’s nog het belangrijkste. Verder bevinden we ons op het kruispunt van de Indische en de Atlantische Oceaan, hebben we bergen, wind en zon en ontbreekt het ons dus aan niets.
Nee, Hout Baai is het voorlopig wel voor ons. We hebben het hier goed samen, we genieten van elkaar en maken heel veel plezier samen en we missen Nederland nog geen moment, helaas voor de thuisblijvers die ons graag weer in hun armen willen sluiten. En wij hen!
Het is maar 11 uur vliegen jongens! Be our guest!
Tot snel!
Op een bankje in het park kwam het besluit
Noem het dapper, noem het vluchten maar ik knijp er tussenuit
Nu een week geleden en hier zat ‘ie dan maar weer
Met meer vrijheid dan hem lief was, en nou wist hij het niet meer
Herman leest wel honderd keer de krant
’t staat er echt, pagina achttien, zwart omrand
Hield ‘ie vroeger al zijn meningen en al zijn dromen stil
Nu is ‘ie niets, niet, niemand, nergens meer
Kan dus gaan waar ‘ie maar wil!