2020-09-01

Of NLP eigenlijk wel bewezen is. Als iemand je die vraag stelt, heeft hij geen idee waar hij het over heeft.
Is de vaas bloemen op tafel eigenlijk wel bewezen? Is religie eigenlijk wel bewezen? Is de gebruiksaanwijzing van je magnetron eigenlijk wel bewezen? Het zijn allemaal even zinvolle vragen. Niet dus.

NLP is geen therapie. Het is geen medicijn. Dus er valt niks te bewijzen.

Mensen die geloven in de wetenschap kunnen er maar weinig mee. Met NLP. En dan lees je een oud stuk op skepsis.nl en dan vraag je je af: “Hebben deze mensen ooit een dag een NLP programma gevolgd? Snappen ze de logica van NLP eigenlijk wel?” Als ik je vraag om naar ‘De Nachtwacht’ van Rembrandt van Rijn te kijken in het Rijksmuseum en je doet dat, dan zie je ‘De Nachtwacht’. Zoiets hoef je niet te bewijzen. Het is gewoon een opeenvolging van gebeurtenissen.

Maar NLP wordt toch als therapie ingezet? Dan moet je de resultaten toch kunnen bewijzen?

NLP gaat ervan uit dat mensen hun gedrag doen. Mensen hebben een lichaam. Mensen zijn mens. En de rest is gedrag of vermogens. Wanneer iemand een (psychologisch) probleem ‘heeft’, dan onderzoekt NLP of deze persoon behalve zijn ‘probleem’ ook iets anders kan doen in dezelfde situatie.

Dus, je bent ongelofelijk bang voor spinnen? Dan kun je onderzoeken of je in de nabijheid van een spin ook iets anders kunt doen dan angst. Die angst is een gewoonte, maar niemand vraagt je om gewoon te doen in de buurt van spin. Jij hebt de keuze, als je die maar maakt. Het is een opeenvolging van gebeurtenissen, zonder oorzaak of gevolg. De spin maakt jou niet bang; jij maakt jezelf bang via een uitgekiend persoonlijk stappenplan.

Maar je doet die angst toch onbewust?

Klopt. Als je enkel naar je gedrag kijkt, lijkt het of angst alles is wat je doet. NLP heeft ontdekt dat mensen heel veel ervaringen hebben terwijl ze angst hebben. Ze ZIEN dingen, ze VOELEN dingen en ze HOREN dingen. Als je ze het op de man af vraagt en je ‘analyseert’ iedere microseconde van ervaringen tijdens het doen van ANGST, dan kunnen ze bladzijden vol schrijven.

Ze maken die spin in gedachten vele malen groter, waarschijnlijk. Ze maken hem zwarter, donkerder en hariger. En ze laten hem in gedachten onverwacht bewegen. Als die spin dat dan ook echt doet, dan bedenken ze heel snel hoe het zou zijn als die spin in hun mouw of kraag terecht kwam. Dat verzinnen ze er gewoon bij; Vraag maar na.

Wanneer dát gebeurt, verzinnen ze ook hoe het zou voelen als die spin hen zou bijten. Of hoe de pootjes kuiltjes gaan graven in hun huid. Vraag maar na! Daarna visualiseren ze misschien wel afstervende ledematen, verstikking door vergiftiging of hevige pijnen van stukken vlees die in de bek van de spin verdwijnen. En dat allemaal in ongeveer één tot anderhalve seconde.

Vraag maar na!

Geloof je me niet? Tja, geen mens kan bewijzen wat er zich in jouw hoofd afspeelt. De huidige stand van de techniek kan veel, maar we zijn toch echt overgeleverd aan jouw persoonlijke verhaal. Aan jouw versie van jouw interne bioscoop. Bewijs jij het dan maar! Hoe doe jij angst?

NLP beweert niks, dus er valt niks te bewijzen.

‘Evidence-based’ noemen ze dat. Op basis van 1000 gebeurtenissen hebben we vastgesteld dat zoveel procent van de gevallen zo verloopt. En dat noemen ze dan bewijs. ?? Een ouderwetse, newtoniaanse manier van denken. NLP is wat dat betreft haar tijd ver vooruit en geeft de voorkeur aan waarschijnlijkheidsdenken, zoals de kwantumfysica, een zeer exacte wetenschap, ook doet.

NLP gaat uit van de ‘Stel dat…’ en dan is het aan jou om iets voor te stellen en te beleven. Jij bepaalt de input, de output en het uiteindelijke resultaat. NLP doet zelf niets. Net als bij een gebruiksaanwijzing van een magnetron: die bewijst niet dat jij kunt koken. Dat zul je toch echt zelf moeten doen.

Kortom, laat je nooit belachelijk maken omdat NLP niet bewezen is.

NLP claimt niks, dus hoeft NLP niets te bewijzen. NLP is een gebruiksaanwijzing die zo logisch is dat, als een scepticus ernaar zou kijken hij, onbewezen, tot de conclusie moet komen dat bewijs iets volstrekts onzinnigs in binnen de wereld van NLP. NLP is, net als de wetenschap, religie, een bril of of een verrekijker, gewoon een manier om naar de wereld te kijken. En ‘manieren’ hoeven niks te bewijzen. Die doe je of die doe je niet.

Whatever.

Igor van Kaam